Jednym z ważnych obszarów działalności Fundacji jest profilaktyka uzależnień wśród dzieci i młodzieży. Realizujemy ją na różne sposoby, między innymi prowadząc warsztaty profilaktyczne w szkołach. W czerwcu 2018 roku cykl takich warsztatów odbył się m.in. w trzech szkołach w gminie Strzyżów obejmując 154 osoby z 12 klas. Celem warsztatów było podniesienie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży szczególnie w sytuacjach sprzyjających zachowaniom ryzykownym. Aby go osiągnąć wykorzystałyśmy wypróbowaną metodę pracy - dramę. Metoda ta jest niezawodnym sposobem na angażowanie uczestników warsztatów. Daje szansę na to, by byli współtwórcami i aktywnie szukali dla siebie dobrych alternatyw w trudnych sytuacjach.
Czego dowiadywali się młodzi ludzie na warsztatach
Naszym celem jest, by po przeprowadzonych przez trenerki Fundacji warsztatach młodzi ludzie wyszli z konkretnymi propozycjami dbania o swoje poczucie szczęścia na codzień, zachowania się w trudnych sytuacjach i wiedzą o tym gdzie się zwrócić o pomoc.
Ważnym elementem prowadzonych przez nas warsztatów było wyposażenie młodych ludzi w wiedzę na temat tzw. czynników chroniących, czyli cech, sytuacji i warunków zwiększających odporność na zachowania ryzykowne i szanse na dobre życie. Uczennice i uczniowie opowiadali o swoich pasjach i zainteresowaniach, relacjach z rówieśnikami, rodzeństwem i rodzicami oraz codziennych przyzwyczajeniach i dowiadywali się które z nich sprzyjają dbaniu o zdrowie i dobre samopoczucie, a które w nadmiernych ilościach potrafią szkodzić (jak np. komputer, który ma funkcje rozwojowe i pomaga się uczyć, ale również może źle wpływać na wzrok, kręgosłup i poczucie przytłoczenia bodźcami, czyli po prostu stresu).
Duży nacisk położyłyśmy na to, by dzieci i młodzież nie zostawali sami z problemami. “Na początku warsztatów młodzi ludzie deklarowali, że nie mają z kim rozmawiać o swoich problemach z wyjątkiem rówieśników. W trakcie warsztatów pomogłyśmy im uświadomić sobie, że każdy z nich ma wokół siebie wiele różnych osób, które może poprosić o pomoc w trudnej sytuacji. Ważne jest aby nie bać się o tę pomoc prosić. I nie zniechęcać się.” - zauważa Katarzyna Malec, jedna z trenerek. Przypomniałyśmy, a w niektórych klasach poinformowałyśmy o istnieniu telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży. Wszyscy zapamiętali numer 116-111 oraz stronę internetową www.116111.pl
Młodzi ludzie mieli też szansę opowiedzieć dramą, a więc w bezpieczny sposób, w “płaszczach ról”, o sytuacjach dla nich trudnych. Przyglądali się wywołanym przez siebie i kolegów problemom takim jak używanie papierosów i alkoholu w młodym wieku, jak również przyczynom wielu uzależnień, czyli kłopotom młodych takim jak brak akceptacji, wykluczanie i konflikty w gronie rówieśników, anoreksja. Młodzi ludzie poruszyli też temat zagrożeń, jakie niesie dla nich czasem internet, m.in. stalking i pedofilia. W dyskusjach i odgrywając sceny poszukiwali momentów, w których bohaterowie mogli i powinni zareagować inaczej, podjąć bardziej świadome i poinformowane decyzje. Dzięki temu mogli trenować konstruktywne zachowania w sytuacjach trudnych i ćwiczyć empatię oraz pomaganie sobie i innym.
Metoda dramy w praktyce - jak wyglądały warsztaty
Innowacyjność i różnorodność zastosowanych form warsztatowych opisuje trenerka i prezes Fundacji, Aleksandra Chodasz:
“Na potrzeby spotkań z dziećmi i młodzieżą przygotowałyśmy zestaw gier i improwizacji, które dawały dzieciom i młodzieży możliwość ekspresji na wielu poziomach - budowania postaci i historii, wchodzenia w role, rozmowy wprost i nie wprost o trudnościach, jakie dotykają młodych ludzi w dzisiejszych czasach. Młodzi pracowali w parach, mniejszych i większych grupach oraz na forum. Mogli doskonalić swoje umiejętności komunikacji (wypowiadania się, słuchania, zadawania pytań), jak i współpracy (grupowe przygotowanie krótkich scen, podział ról, podejmowanie decyzji, wspólne wystąpienie przed klasą, a w niektórych klasach wspólne działanie na rzecz pomocy fikcyjnemu bohaterowi, które dawało możliwość kreatywnego eksplorowania komunikacji werbalnej i niewerbalnej).”
Zasadą jaką stosujemy podczas warsztatów jest to, że nie podajemy uczniom gotowych recept, lecz tworzymy warunki do tego, by sami szukali rozwiązań i mogli je zrozumieć i przetestować. Przynosi to o wiele lepsze i trwalsze efekty.
Rezultaty warsztatów
Nasze założenia potwierdziła ewaluacja przeprowadzona po warsztatach.
- 93,5% uczestników warsztatów stwierdziło, że warsztaty były prowadzone ekspresyjnie i aktywnie co pomogło im w zapamiętaniu zdobytej wiedzy i doskonaleniu umiejętności międzyludzkich.
- 96,5 dzieci i młodzieży po udziale w warsztatach zadeklarowało wzrost wiedzy na temat tzw. czynników chroniących.
- 100% osób potrafiło powiedzieć co lub kto może im pomóc w trudnych i ryzykownych sytuacjach
Podsumowując przeprowadzone przez nas warsztaty możemy stwierdzić, że jest bardzo duża potrzeba organizowania tego typu zajęć. Dzięki nim młodzi ludzie uczą się dostrzegać i nie lekceważyć problemów jakie widzą wokół siebie lub ich doświadczają oraz co ważniejsze w sposób asertywny i empatyczny na nie reagować. Dzięki temu maleje ryzyko różnego rodzaju zachowań ryzykownych, rośnie natomiast prawdopodobieństwo, że w trudnych sytuacjach będą wiedzieli gdzie szukać pomocy. Jest też większa szansa, że młodzi ludzie będą odważniej sięgać po konstruktywne sposoby na dobre życie.
Projekt "Lepsi my, lepszy świat - warsztaty profilaktyczne dla strzyżowskich szkół” realizuje Fundacja Rozwoju „Dobre Życie”. Projekt jest dofinansowany ze środków Gminy Strzyżów i ze środków oraz pracy wolontariackiej osób współpracujących z Fundacją Rozwoju “Dobre Życie”.