Każdy z nas słyszał kiedyś o wolontariacie. Przeważnie przychodzi nam do głowy młody człowiek, który poświęca czas dla jakiejś fundacji lub stowarzyszenia, a przy okazji zdobywa doświadczenie. Kojarzy nam się z dobroczynnością, filantropią, altruistycznymi ideami.

My tymczasem zapraszamy lokalnych liderów, ludzi biznesu, pracowników firm i instytucji do włączenia się w program wolontariatu kompetencji. Po pilotażowej edycji, której efekty przerosły nasze oczekiwania, stworzyliśmy rekomendację dla Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, jak skutecznie wdrażać tego typu programy.

– Wolontariat czasu, realizowany w oderwaniu od kompetencji, może realizować każdy. – Handlowiec może oczywiście pomóc pomalować świetlicę środowiskową, poświęcając na to pięć wolnych wieczorów. Lepsze rezultaty uzyskamy jednak, jeśli używając posiadanych kompetencji poświęci on kilka godzin, pozyskując bezpłatne farby i zapraszając do projektu studentów wydziału sztuki – mówi Aleksandra Chodasz, prezeska Fundacji Rozwoju “Dobre Życie”, inicjatorka programu na Podkarpaciu.

Chodzi o to, aby uczestnicy wolontariatu pracowniczego zaangażowali swoje doświadczenia, wiedzę i pasję. Do tego wystarczy umiarkowana jednostka czasu. Przedsiębiorstwo wdrażając programy społecznej odpowiedzialności biznesu powinno rozważyć korzyści płynące właśnie z wolontariatu kompetencji. W wolontariat pracowniczy angażują się firmy, które w swoich priorytetach uwzględniają rozwój pracowników i współpracę ze społecznościami lokalnymi, m.in. dlatego, że patrzą na swój biznes długofalowo.

Dla przykładu Orange Polska robi to od 10 lat, angażując w działania wolontariackie 10% pracowników. Nie są to jednak tylko duże spółki, jak Citi Handlowy, Microsoft, Enea, ale także firmy wrośnięte w lokalną społeczność, na rzecz której chcą działać, niezależnie od liczby pracowników. Zapraszamy do zapoznania się z listą firm z Podkarpacia, które już współpracują z Fundacją.

Jak zacząć?

Propozycja Fundacji Rozwoju “Dobre Życie” oferuje strukturę i konkretne kroki, jest przy tym otwarta na potrzeby, możliwości i ambicje pracowników firm i innych instytucji, które chcą się zaangażować. Dążymy do tego, aby przeprowadzać, z udziałem pracowników firm i przedsiębiorców, krótkie zajęcia w szkołach, które poszerzą horyzonty młodzieży i przez to zmotywują ją do nauki i rozwoju. Dbamy o to, żeby wolontariusz-pracownik był zadowolony z tego, co robi. Oferujemy więc szkolenia i konsultacje prowadzone przez jednego z trenerów lub coachów Fundacji, pomagamy łączyć specjalizację, i etos zawodowy pracowników z potrzebami otoczenia. Wydobywamy też potencjał pracowników w zakresie komunikacji, autoprezentacji, zarządzania grupą.

Współpraca z Fundacją to dobry i sprawdzony sposób na przetestowanie wolontariatu pracowniczego w praktyce, bez ponoszenia zbędnych kosztów. Warto podjąć pierwsze kroki i sprawdzić ich rezultaty, w czym pomaga ewaluacja działań prowadzona stale przez Fundację. Być może okaże się, że program wolontariatu kompetencji zostanie wpisany w strategię rozwoju firmy pełniąc swoje ważne funkcje m.in. w motywowaniu i podnoszeniu kompetencji pracowników.

Co jest najważniejszą przeszkodą we wdrażaniu tego skutecznego narzędzia? Kwestie organizacyjne. Nawet najszczersze chęci mogą pozostać niewykorzystane w natłoku codziennych obowiązków. Oddelegowanie koordynacji działań oraz wsparcia merytorycznego profesjonalistom, pozwoli skuteczniej wdrażać potencjał podczas realizacji wolontariatu. Dlatego zachęcamy do współpracy z Fundacją “Dobre Życie” i korzystania z jej doświadczeń.

Nie tylko moda

Odpowiednio dobrany i skonstruowany program wolontariatu to pomost, między misją firmy, a jej celami biznesowymi. Czy wolontariat stał się modny? To nie tak. Po prostu zaczął przynosić wielostronne korzyści, widoczne dla przeciętnego człowieka. Coraz więcej firm odkrywa, że warto działać wspólnie z pracownikami na rzecz otoczenia. Z kolei pracownicy potrafią docenić to, że mogą pracując w firmie realizować swoje zainteresowania i podejmować działania, które współgrają z ich wartościami, mają głęboki sens i są potrzebne.

Wolontariusze, którzy poprowadzili warsztaty w ramach programu Fundacji „Dobre Życie” jako postawę, która motywowała ich zaangażowanie w wolontariat najczęściej wymieniali  dążenie do samorealizacji oraz możliwość realizacji pasji życiowych i zawodowych (82%).

Jeśli chodzi o rozwój kompetencji, to - jak wynika z ankiet ewaluacyjnych – dzięki udziałowi w programie najbardziej rozwinęły się kompetencje trenerskie (64% wskazań), umiejętności autoprezentacji i kreatywność (po 45%).

Generalnie, wolontariusze uznali udział w projekcie uznali za pozytywne i wartościowe doświadczenie, o czym świadczyć może fakt, iż 100% ankietowanych poleca innym udział w działaniach wolontariackich.Kiedy pytaliśmy naszych wolontariuszy, dlaczego zdecydowali się z nami współpracować, odpowiadali, że to dla nich jeden z wielu sposobów na równowagę między intensywnym życiem zawodowym a resztą.

Mamy prace, odnosimy sukcesy, wcielamy swoje pomysły w życie – podzielmy się z lokalną młodzieżą chociaż cząstką tego doświadczenia i sukcesów! Mieszkańcy Podkarpacia to ludzie z jednej strony bardzo praktyczni, z drugiej lokalni patrioci. Tkwi w tym potencjał dla rozwoju społeczności. Jeśli umożliwić konstruktywną wymianę między dorosłymi, którym się powiodło i mają dość sił, by brać sprawy w swoje ręce a młodzieżą, która jest często zrezygnowana i dorasta z poczuciem braku perspektyw kto wie, może już wkrótce będziemy mieć na Podkarpaciu mniejsze bezrobocie, więcej przedsiębiorstw i organizacji pozarządowych, lepiej wykwalifikowaną kadrę? Tego sobie i naszemu regionowi życzymy.

Kto korzysta na wolontariacie kompetencji?

Korzyści z wprowadzenia wolontariatu kompetencji odczuwalne są na wielu płaszczyznach: osobistej, korporacyjnej czy społecznej. Podczas pilotażowej edycji realizowanej w 2013 roku wszystkie strony programu mówiły szeroko o tym, co dzięki niemu zyskały.

Zaczynając od najmłodszych adresatów projektu, udział w warsztatach wolontariatu kompetencji umożliwił im odkrywanie nowych potencjałów. Skłonił do refleksji nad przyszłością i wyborem przyszłej drogi zawodowej. Umożliwił zadawanie trudnych pytań.

Prawie każdy z nas ma w sobie potrzebę dzielenia się z innymi. Wolontariusz podczas realizacji warsztatów odczuwa satysfakcję, zwiększa się też pewność i wiara w siebie oraz poczucie sensu i wpływu na otoczenie.

Dla przedsiębiorstwa udział w programie oznacza wzrost rozpoznawalności na lokalnym rynku, stawia firmę w pozytywnym świetle. To także zysk w postaci bardziej zmotywowanego i wartościowego pracownika.

Pracownicy-wolontariusze, stają się bardziej zintegrowani i zmotywowani wewnętrznie, bo rośnie ich zaufanie i pozytywne nastawienie do pracodawcy. Jako dobrowolni ambasadorzy firmy, wpływają na jej wizerunek, przyciągają potencjalnych kandydatów do pracy, zwiększają rozpoznawalność marki, co w dalszej perspektywie pozytywie wpływa na liczbę i lojalność klientów oraz inne priorytety przedsiębiorstwa.

Program wolontariatu kompetencji pomaga budować relacje z lokalnym otoczeniem. Wpisuje się w strategię społecznej odpowiedzialności biznesu. Do metod tzw. corporate social responsibility (społecznej odpowiedzialności biznesu) należy organizowanie akcji charytatywnych, zbiórki darów rzeczowych, programy dobrowolnych odpisów od pensji na cele dobroczynne, ale też oczywiście wolontariat pracowniczy, którego szczególną formą jest wolontariat kompetencji.

W tekście wykorzystano fragmenty wywiadu na temat wolontariatu kompetencji udzielonego przez Aleksandrę Chodasz Magazynowi Strefa Biznesu (str. 16-18, www.strefamagazyn.pl/wydania/pdf/16.pdf)